Basit Usulden Gerçek Usüle Geçiş: Esnafı Bekleyen Zorluklar

Ne: 30 büyükşehirdeki basit usul mükellef esnaf ve sanatkârların 2026’dan itibaren gerçek usule geçişi. Kim: Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) ve basit usulde vergilendirilen esnaflar. Nerede: Türkiye’nin 30 büyükşehrinde. Ne zaman: 2026 yılından itibaren. Neden: Yeni bir Cumhurbaşkanlığı Kararı ile belirlenen düzenleme. Nasıl: Mevcut basit usulden gerçek usule geçiş süreciyle.

TESK’ten Geçiş Sürecine Tepki

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, 9 Eylül 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ve 30 büyükşehirdeki basit usul mükellef esnaf ve sanatkârların 2026 yılından itibaren gerçek usule geçeceğini belirten Cumhurbaşkanlığı Kararı’na sert tepki gösterdi. Palandöken, alt yapı hazırlığı olmadan yapılacak bu geçişin küçük esnaf için büyük yıkıma yol açabileceği uyarısında bulundu. “En az 3 yıl ertelenmeli ve esnafımıza dijital dönüşüm sürecinde gerekli destekler sağlanmalı” şeklinde açıklama yaptı.

Artan Mali Yük ve İşletmelerin Geleceği

Palandöken’in açıklamalarına göre, yeni düzenleme küçük sermaye ile işlerini sürdüren milyonlarca esnafı zor durumda bırakacak. Gerçek usule geçen esnafın düzenli defter tutma, beyanname verme, KDV, geçici vergi ve stopaj yükümlülükleriyle karşı karşıya kalacağını vurgulayan TESK Başkanı, şu ifadeleri kullandı: “Basit usulde vergilendirilen esnafımız zaten kısıtlı gelirle ayakta duruyor. Vergi yükü bu şekilde katlanırsa birçok esnafımız dükkânını kapatmak zorunda kalabilir.”

Dijital Dönüşüm Engeli

Gerçek usule geçişle birlikte e-fatura ve e-defter gibi dijital uygulamaların da zorunlu hale geleceğini belirten Palandöken, esnafın bu konuda hazırlıklı olmadığını vurguladı. Yaşça büyük veya dijital okuryazarlığı düşük olan esnafın teknolojik dönüşüme ayak uydurmakta zorlanacağını dile getiren Palandöken, “E-fatura ve e-defter uygulamalarına geçişte gerekli eğitim ve altyapı desteği verilmezse, birçok esnaf faaliyetini sonlandırmak zorunda kalacak” dedi.

Yerel Ekonomi ve Sosyal Denge Üzerindeki Etkiler

Palandöken, basit usulde vergilendirilen esnafın sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal yaşamın da temel taşı olduğunu belirtti. Mahalle bakkalından terziye, ayakkabı tamircisinden marangozuna kadar birçok meslek dalının yerel ekonominin bel kemiği olduğuna dikkat çeken TESK Başkanı, “Esnafımızın faaliyetlerini sürdürememesi istihdamı olumsuz etkiler, kayıt dışılığı artırır. Bu da hem ekonomi hem de toplumsal denge açısından ciddi bir risk anlamına gelir” şeklinde değerlendirmede bulundu. Bu geçişin dolar kuru üzerindeki olası etkileri de ayrı bir inceleme konusu olabilir. Özellikle ithalat yapan küçük işletmeler için artan maliyetler, işletmelerin sürdürülebilirliğini tehdit edebilir. TESK açıklamasının detayları haberimizde yer almaktadır.

Geçiş sürecinin, diğer ekonomik göstergeler üzerindeki etkileri de yakından takip edilmelidir. Ayrıca, esnafa yönelik destek programları konusunda da gelişmeler bekleniyor. Dijital dönüşüm desteği konusunda da yeni adımlar atılması muhtemeldir.

Bu gelişmeler, ülke ekonomisi ve esnafın geleceği açısından önemli bir dönüm noktası oluşturuyor. Yeni düzenlemenin uygulama aşamasında yaşanacak sorunlar ve alınacak önlemler, önümüzdeki dönemde yakından takip edilecektir.