TCMB, Para Politikası Kurulu Toplantı Özetini Yayımladı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetini yayımladı. Özet, yakın dönem verilerinin talep koşullarının dezenflasyonist düzeyde olduğunu gösterdiğini açıkladı. 11 Eylül’deki toplantıya ilişkin özet, küresel ticaret politikalarındaki belirsizliğin yüksek kaldığını ve küresel büyüme görünümündeki sınırlı iyileşmenin devam ettiğini aktardı.

Küresel Büyüme ve Emtia Fiyatları

Özete göre, Türkiye’nin dış ticaret ortaklarının ihracat paylarıyla ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksi, 2025’te %1,9, 2026’da ise %2,3 artacak. Küresel talepteki bozulma ve arz yönlü gelişmeler ham petrol fiyatlarını baskılarken, enerji emtia fiyatları geriledi. Ancak, enerji dışı emtia fiyatları değerli metal fiyatları nedeniyle bir miktar arttı. ABD ve diğer ülkelerin ekonomi politikalarındaki belirsizlikler ve jeopolitik riskler, küresel ekonomik faaliyetin seyri için önemli risk faktörleri olarak belirtildi.

Faiz Oranları ve Kredi Büyümesi

Özet, enflasyon risklerinin küresel ölçekte geçerliliğini koruduğunu ve merkez bankalarının bu riskleri göz önünde bulundurarak faiz indirimlerini sürdürdüğünü bildirdi. Gelişmekte olan ülke piyasalarına portföy girişleri devam etse de, yüksek küresel belirsizlikler ve jeopolitik gelişmeler portföy hareketleri üzerindeki aşağı yönlü riskleri canlı tutuyor. Eylül ayında TL mevduat faizleri, politika faizinde indirim beklentisinin etkisiyle 242 baz puan azalarak %50,1’e geriledi. Aynı dönemde TL ticari kredi faizleri %50,2’ye, ihtiyaç kredisi faizi %65,7’ye, konut kredisi faizi %39,3’e ve taşıt kredisi faizi %42’ye düştü. Bireysel kredilerin 4 haftalık büyüme oranı ortalaması %3,3’e yükselirken, TL ticari kredilerdeki bu oran %2,3’e geriledi. Kur etkisinden arındırılmış yabancı para ticari kredilerdeki büyüme ise %0,7 oldu.

Makroihtiyati Çerçeve Değişiklikleri

Özet, parasal aktarım mekanizmasını desteklemek için makroihtiyati çerçevede değişiklikler yapıldığını vurguladı. 16 Ağustos 2025’ten itibaren krediler için kredi büyüme oranlarının hesaplama sıklığı dört haftada birden sekiz haftada bire çıkarıldı. 23 Ağustos 2025’te KKM hesap açma ve yenileme işlemleri (YUVAM hesapları hariç) sonlandırıldı. Komisyon uygulamasında değişiklikler yapıldı ve KOBİ tanımında kullanılan yıllık net satış hasılatı veya mali bilanço tutarı 500 milyon TL’den 1 milyar TL’ye yükseltildi.

Rezervler, CDS ve Kur Oynaklığı

TCMB brüt uluslararası rezervleri 8,3 milyar ABD doları artarak 180,1 milyar dolara ulaştı. Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) 267 baz puana geriledi. Türk lirasının 1 aylık vadeli kur oynaklığı %10,4’e, 12 aylık vadeli kur oynaklığı ise %20,2’ye yükseldi. Yurt dışında yerleşik yatırımcıların pozisyon değişiminin büyük kısmı DİBS piyasasına yönelik oldu ve toplamda 1 milyar dolar net portföy girişi gerçekleşti.

Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) ve Diğer Ekonomik Göstergeler

GSYH, 2025 yılının ikinci çeyreğinde yıllık bazda %4,8, çeyreklik bazda %1,6 arttı. TÜİK, milli gelir istatistiklerinde ana revizyon gerçekleştirdi. Çeyreklik bazda özel tüketim daralırken, toplam yatırımlar arttı. Net ihracat ise büyümeyi azaltıcı yönde etkiledi. Temmuz ayında perakende satış hacim endeksi aylık bazda %0,2 azalırken, çeyreklik bazda %1,2 arttı. Ticaret satış hacim endeksi ise aylık bazda %6,5, çeyreklik bazda %3,2 azaldı. Hizmet üretim endeksi haziranda %0,5 geriledi, ikinci çeyrekte ise yatay seyretti. İmalat sanayi firmalarına yönelik anket verileri, üçüncü çeyrekte iç piyasa siparişlerindeki zayıf seyrin sürdüğünü gösteriyor. İkinci çeyrekte sanayi sektörü katma değeri yıllık bazda %6,1, çeyreklik bazda %2,3 arttı. Temmuzda sanayi üretim endeksi aylık bazda %1,8 gerilerken, yıllık bazda %5 arttı. İmalat sanayisi kapasite kullanım oranı geriledi. İnşaat üretim endeksi ikinci çeyrekte çeyreklik bazda %0,8 arttı. Temmuz ayında istihdam 32,6 milyon kişi oldu ve çeyreklik bazda %0,2 arttı. İşgücüne katılım oranı azalırken, işsizlik oranı %8,0’e geriledi. Haziran ayında cari işlemler dengesi 2 milyar dolar açık verdi. 12 aylık birikimli cari açık 18,9 milyar dolara yükseldi. Ağustos ayında ihracat ve ithalat azaldı, 12 aylık birikimli dış ticaret açığı geriledi.