Beylikova’daki Toryum Rezervi ve Esrarengiz Uçak Kazası: ‘Susurluk Gibi Bir Sır’ İddiası

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmesinde Eskişehir Beylikova’daki nadir toprak elementlerinin rezervlerini isteyeceği iddiası gündeme geldi. Bu durum, bölgedeki toryum madeni için görevlendirilen bilim insanlarının öldüğü uçak kazasını hatırlattı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, burada ‘Susurluk gibi bir sır’ olduğunu belirtti.

Esrarengiz Uçak Kazası ve 15 Yıllık Duraklama

Rusya-Ukrayna savaşı sonrası enerji bağımsızlığı tüm dünyanın gündemindeyken, Türkiye’nin Beylikova’daki toryum rezervindeki sırları hala aydınlatamadığı belirtiliyor. Eskişehir Beylikova’da 684 milyon ton cevher ve 380 bin ton toryum rezervi ile nadir toprak elementleri tespit edilmesinin ardından, 20 Kasım 2007’de 6 nükleer fizikçi görevlendirildi. CERN benzeri ‘Hızlandırma Laboratuvarı’ kurma çalışması da yapan bu 6 bilim insanı, 10 gün sonra esrarengiz bir uçak kazasında hayatını kaybetti. Yavuzyılmaz, bu kazayı ‘Susurluk gibi esrarengiz bir kaza’ olarak nitelendirerek, “Bu olay sonrası Türkiye’deki toryum çalışmaları 15 yıl durdu, 2022’de sınırlı biçimde yeniden başladı. Bu dönemde uranyum-235 yakıtlı nükleer santral anlaşmaları yapıldı ve toryum devre dışı kaldı. Kaza görünümümlü Isparta olayı olmasa Türkiye bu konuda farklı yerlerde olabilirdi” dedi. Olayın üzerinden 18 yıl geçmesine rağmen birçok soru cevaplanmadı. Uçağın enkazının havalimanına iniş rotası üzerinde olmadığı, binde bir görülen bir durumla uçağın iki kara kutusu da arızalı çıktığı açıklandı. Ayrıca, olay sonrası ABD’den gelen bir heyet gizlice kazayı inceledi; bu konu WikiLeaks belgelerinde yer aldı.

Dünyanın İkinci Büyük Rezervi ve Korunma Çağrısı

Maden Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Yüksel, Trump’ın Beylikova’daki nadir toprak elementlerinin rezervlerini isteyeceği iddiasını değerlendirdi. Yüksel, bu rezervlerin korunması gerektiğini vurguladı. Beylikova’daki nadir toprak elementlerinin, 694 milyon ton ile Çin’den sonra dünyada keşfedilmiş en büyük ikinci rezerv olduğunu açıklayan Yüksel, “Bu rezervlerin kıskançlıkla korunup ülke sanayisine hammadde sağlaması için dikkatli bir şekilde kullanılması gerekiyor” diye konuştu.