CEO’ların Karar Yükü ve Faiz Oranlarının Etkisi

Son beş yılda CEO’ların günlük karar sayısında önemli bir artış gözlemlenmiştir. Araştırmalar, bu sayının ortalama yüzde 38 ila 42 arasında yükseldiğini göstermektedir. Stratejik kararların oranı yüzde 45’e ulaşırken, operasyonel kararlar hala CEO gündeminin önemli bir bölümünü (yüzde 30’dan fazla) oluşturmaktadır. Acil kararlar ise yaklaşık yüzde 20’lik bir paya sahiptir.

Karar Sayısındaki Artışın Nedenleri

• İş hacmindeki büyüme
• Dijitalleşme
• Küresel belirsizlikler
• Regülasyon baskıları
• Organizasyon içi karmaşa

CEO’ların yaklaşık yüzde 70’i, beş yıl öncesine göre daha fazla karar almak zorunda kaldığını belirtmektedir. Bu artış, sadece karar sayısında değil, kararların niteliğinde de bir değişime işaret etmektedir.

Kararların Niteliği ve Dağılımı

Günlük kararların yaklaşık yüzde 45’i stratejik, yüzde 30’dan fazlası operasyonel, geri kalanı ise acil niteliktedir. Bu durum, CEO’ların hem uzun vadeli stratejik konulara hem de günlük operasyonel işleyişe odaklanmak zorunda olduklarını göstermektedir.

Artan Karar Yükü ve Sonuçları

Artış gösteren karar yükü, zihinsel enerji tüketimini artırmakta ve karar kalitesini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu nedenle, karar süreçlerinin hiyerarşi içinde aşağı doğru yaygınlaştırılması önemli bir uygulama haline gelmiştir. Strateji dışı alanlarda yetki devri, CEO’ların daha verimli çalışmasını ve karar yorgunluğunun önüne geçmesini sağlamaktadır.

Yetki Devri ve Verimlilik

McKinsey ve Bain & Company gibi danışmanlık firmalarının raporları, yetki devrini verimlilik artışı ve sürdürülebilir liderlik için önemli bir strateji olarak göstermektedir. Yüksek performanslı liderlerin, karar hacmini kontrol altında tutmayı ve yüksek etki potansiyeline sahip konulara odaklanmayı başardıkları belirtilmektedir.

Jeff Bezos’un “tek yönlü ve çift yönlü kararlar” ayrımı, bu konuda örnek gösterilebilir. Bezos, geri dönüşü kolay kararların hızlıca alınabileceğini, stratejik kararların ise daha dikkatli alınması gerektiğini vurgulamaktadır.

Farklı Sektörlerden CEO Görüşleri

Doğanlar Holding CEO’su Adnan Doğan, günlük karar sayısının 5 yıl öncesine göre iki katına çıktığını ve operasyonel konuları ekip liderlerine bıraktığını belirtmiştir. Stratejik kararları ise yönetim kurulu ile istişare ederek aldığını ifade etmiştir.

Jimmy Key Yönetim Kurulu Başkanı Elvan Ünlütürk, kararlarının büyük bölümünün operasyonel alanlarda olduğunu ve bu durumun zihinsel olarak yorucu olduğunu dile getirmiştir. Organizasyon içinde yeni roller oluşturarak ve karar paylaşımını teşvik ederek bu yükü dengelemeyi hedeflediğini belirtmiştir.

Lilly Türkiye Genel Müdürü Ryan Dawson, karar sürecinde dengeli bir yapı benimsediğini ve stratejik, operasyonel ve acil kararlar arasında denge kurmaya çalıştığını ifade etmiştir.

Doğanlar Mobilya Grubu CEO’su İsmail Doğan, büyüme ve uluslararasılaşma ile birlikte karar sayısının arttığını, ancak delegasyon sistemiyle bu yükü dengelemeye çalıştığını belirtmiştir.

Philips Versuni Türkiye Genel Müdürü Esin Karadede, ekiplerle birlikte düşünme kültürünü önceliklendirdiğini ve operasyonel süreçlerin çoğunu ekibine devrettiğini ifade etmiştir.

Yemeksepeti CEO’su Mert Baki, acil konuların gündemi domine etme potansiyelinin farkında olduğunu ve stratejik odağını korumak için bu tür kararları günün belirli zaman dilimlerine yaymaya özen gösterdiğini belirtmiştir.

DCT Trading CEO’su Armağan Saraçoğlu ise, şirketin büyümesi ve çalışan sayısındaki artışla birlikte günlük karar sayısının azaldığını ifade etmiştir.

Sonuç

CEO’ların karar yükünün artması, iş dünyasındaki değişimlerin ve artan karmaşıklığın bir göstergesidir. Verimliliği artırmak ve karar kalitesini korumak için yetki devri ve stratejik odaklanma önemli bir rol oynamaktadır. Faiz oranlarındaki değişiklikler gibi makro ekonomik faktörler de bu karar alma süreçlerini doğrudan veya dolaylı olarak etkileyebilir. Ancak bu metin faiz oranlarının doğrudan etkisini incelememektedir.