Emekli Aylıkları Milli Gelire Oranı Düştü

Türkiye’de emekli sayısı 2001’den 2024’e kadar 2,8 katına çıktı! 2001 yılında 5 milyon 603 bin 798 olan emekli sayısı, 2024 Ekim ayı itibarıyla 15 milyon 783 bin 860 kişiye ulaştı. Ancak, emekli aylıklarının milli gelire oranı aynı oranda artmadı.

Milli Gelirden Pay Azaldı

2001 yılında milli gelirin yüzde 4,33’ü oranında emekli aylığı ödenirken, bu oran 2024 yılında yüzde 5,90’da kaldı. 2016 yılında bu oran yüzde 7,05’e kadar çıkmıştı fakat sonrasında düşüşe geçti. 2022 yılında ise yüzde 4,46’ya kadar geriledi. 2023 yılında EYT düzenlemesiyle birlikte bu oran yüzde 5,31 oldu. Bu durum, emeklilerin milli gelirden aldığı payın azaldığını gösteriyor.

Asgari Ücrete Oran Düşüşü

Kişi başına emekli aylığı da asgari ücrete oranla geriledi. 2002 yılında net asgari ücretin yüzde 36 fazlası olan emekli aylığı, 2024 yılında asgari ücretin yüzde 81’ine düştü. 2003 yılında emekli aylıklarına yapılan yüksek oranlı artışlar sonucu asgari ücretin yüzde 66 oranında üzerine çıkmıştı. Fakat izleyen yıllarda bu oran korunamadı ve 2007 yılından sonra sürekli düştü. 2019 yılında asgari ücretle eşitlenirken, 2020’den itibaren altına düştü. 2024 yılında ortalama kişi başı emekli aylığı 13.776 TL olurken, net asgari ücret 17.002,12 TL oldu.

Tüm Emekli Gruplarında Kayıp

Doğrusu, tüm emekli gruplarında kayıp yaşandı. 2002 yılında SSK’da kişi başı emekli aylığı net asgari ücretin yüzde 26 fazlasıyken, 2024’te yüzde 78’ine geriledi. BAĞ-KUR’da ise 2002’de net asgari ücretin yüzde 78’i olan kişi başı emekli aylığı, 2024’te yüzde 61’ine düştü. Emekli Sandığı’nda da benzer bir durum söz konusu; 2002’de net asgari ücretin yüzde 118 üzerinde olan kişi başı emekli aylığı, 2024’te 1,19 asgari ücrete düştü.

2007 yılında 7,6 milyon emekliye milli gelirin yüzde 5,89’u oranında emekli aylığı ödenmişti. İlginçtir ki, emekli sayısı 2024 yılında 2007 yılına göre iki katına çıkmış olmasına rağmen, emekli aylığı ödemelerinin milli gelire oranı aynı düzeyde kaldı.