ABD Yüksek Mahkemesi’nden Halkbank Kararı: Türkiye’nin İtirazı Reddedildi

Halkbank’ın İtirazı Yüksek Mahkeme’den Döndü

ABD Yüksek Mahkemesi, Halkbank’ın kendisine açılan davayı durdurma yönündeki talebini reddetti. Bu karar ile birlikte, Manhattan federal savcılığının 2019’da başlattığı dava yeniden görülecek. Alt mahkemenin Halkbank aleyhindeki cezai soruşturmanın devamı kararını onayan Yüksek Mahkeme, bankanın itirazını geri çevirmiş oldu.

İran Yaptırımlarını Delme İddiası

ABD’li savcılar, Halkbank’ı İran’ın Amerikan yaptırımlarını ihlal etmesine yardımcı olmakla suçluyor. İddialara göre, banka İran, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki çeşitli aracı şirketler vasıtasıyla yaklaşık 20 milyar dolar tutarındaki fonu gizlice transfer etti. Ayrıca, petrol gelirlerini altın ve nakde dönüştürerek İran’ın yararına kullandı ve sahte gıda ticareti belgeleri düzenlediği de belirtildi. Ancak Halkbank, yöneltilen tüm suçlamaları reddederek masum olduğunu savunmakta.

Türkiye-ABD İlişkilerinde Gerilim Unsuru

Bu dava, 2019 senesinden beri Ankara ile Washington arasındaki diplomatik ilişkilerde önemli bir gerginlik kaynağı oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, söz konusu davayı “hukuksuz ve çirkin bir adım” olarak değerlendirmişti. Dava, iki ülke arasındaki ilişkilerde onarılması güç hasarlara yol açabilir.

Dokunulmazlık Argümanı Bir Kez Daha Reddedildi

Halkbank, Türkiye’ye ait bir kamu kuruluşu olması sebebiyle yabancı devlet dokunulmazlığı kapsamında yargılanamayacağını savunmuştu. Fakat Yüksek Mahkeme, 2023’te bankanın bu savunmasını kabul etmeyerek davayı alt mahkemeye geri göndermişti. Manhattan’daki İkinci Temyiz Mahkemesi, daha sonra bankanın “ortak hukuk” (common law) çerçevesinde de dokunulmazlığının olmadığını ifade etti. Yüksek Mahkeme’nin son kararıyla bu değerlendirme kesinleşti. ABD Adalet Bakanlığı, Yüksek Mahkeme’ye sunduğu görüşte, “ortak hukuk ilkelerinin, yabancı devlet bankalarını cezai kovuşturmadan korumadığı” yönünde görüş sunmuştu.

Dava Süreci Nasıl İlerleyecek?

Bu kararla birlikte Halkbank davası, New York’taki federal mahkemede tekrar görülecek. Yargı süreci, hem ABD-Türkiye ilişkilerini hemde uluslararası hukukta devlet kurumlarının dokunulmazlık sınırlarını yakından ilgilendiren bir emsal teşkil ediyor. Dava, Türkiye için önemli sonuçlar doğurabilir. Bu durum, ABD ile ilişkileri daha da karmaşık hale getirebilir.

Davanın seyrini etkileyecek faktörler arasında, yeni delillerin ortaya çıkması ve tanık ifadeleri yer alıyor. Ayrıca, davanın siyasi boyutuda göz ardı edilmemeli. Dava sürecinin uzaması bekleniyor.

Bu gelişmeler ışığında, Halkbank davasının geleceği belirsizliğini koruyor.