Trump’ın Çin Tarifeleri Emtia Piyasalarını Sarsıyor

Emtia Piyasalarında Dalgalanma

Emtia piyasaları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e yönelik tarife açıklamalarıyla dalgalandı. Hafta boyunca ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası ve ABD’deki bütçe görüşmeleri de fiyatlamalar üzerinde etkili oldu. Ancak Trump’ın son açıklamaları, piyasalarda belirleyici rol oynadı.

Bütçe Görüşmeleri ve Enflasyon Raporu

ABD’de hükümetin yeniden açılması için yapılan bütçe görüşmelerinde, Senato’daki oylamalar sonuçsuz kaldı. Ancak, ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), enflasyon raporu hazırlıkları için çalışanlarını göreve çağırdı. İstihdam piyasasındaki yavaşlama beklentisi, Fed’in faiz indirimine gideceği öngörülerini destekledi.

Fed Tutanakları ve Politika Gevşemesi

Yayımlanan Fed tutanakları, yılın geri kalanında daha fazla politika gevşemesine gidilebileceğini gösterdi. Tutanaklara göre, üyelerin neredeyse tamamı eylülde 25 baz puanlık indirimi desteklerken, çoğunluk ek indirimleri uygun buldu.

Trump’ın Tarife Tehdidi

Çin’in nadir toprak elementleri ihracatına kısıtlama getirmesinin ardından, Trump sosyal medya üzerinden açıklamalarda bulundu. Trump, Çin’in ülkelere mektuplar göndererek nadir toprak elementlerinin üretiminin her aşamasına ihracat kısıtlaması getirmeyi planladığını aktardı. Ayrıca, Çin’in ticaret konusunda agresif bir tutum sergilediğini belirtti. Trump, 1 Kasım’dan itibaren Çin’e yüzde 100 oranında gümrük vergisi uygulanacağını ve tüm kritik yazılımlara ihracat kontrolü getirileceğini ABD adına konuştuğunu vurguladı.

Piyasalardaki Yansımalar

Bu gelişmelerin ardından, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,06 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 1,3 yükselişle 99 seviyesine çıktı.

Değerli Metallerde Yükseliş

Değerli metaller, ABD-Çin ticaret savaşı geriliminin artmasıyla güvenli liman talebiyle değer kazandı. Altının ons fiyatı, üst üste sekizinci haftada yükselişini sürdürerek haftayı 4 bin 19 dolardan tamamladı. Hafta içinde 4 bin 59,29 dolarla rekor kırdı. Jeopolitik riskler, merkez bankaları alımları, borsa yatırım fonu girişleri ve ABD’de faiz indirimi beklentileri, altının yükselişinde etkili oldu. Gümüşün ons fiyatı da 51,74 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü.

Paladyumun Performansı

Altın ve gümüşteki rekorlarla hızlanan değerli metaller rallisi, paladyumun ons fiyatını 1482,65 dolara taşıdı. Paladyum, Mayıs 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Ancak, hala ons başına 3 bin 400 dolarlık tüm zamanların en yüksek seviyesinin yaklaşık yarısında işlem görüyor.

Değer Kayıpları ve Kazançlar

Değerli metallerde, ons bazında fiyatlar, paladyumda yüzde 11,38, gümüşte yüzde 4,4, altında yüzde 3,4 değer kazanırken, platinde yüzde 1,1 değer kaybetti.

Baz Metallerde Dalgalanma

Baz metaller, hafta boyunca dalgalı bir seyir izledi. Arz kesintileri ve düşük faiz beklentileriyle değer kazanan fiyatlar, son işlem gününde ticaret geriliminin talep görünümünü gölgelemesiyle kazanımlarının bir kısmını geri verdi.

Bakır Fiyatlarındaki Düşüş

Bakır fiyatları, haftanın son işlem gününe kadar arz endişeleriyle yükseldi. Londra Metal Borsası’nda (LME) 9 Ekim Perşembe günü ton başına 11.000 doları aşarak Mayıs 2024’ten bu yana en yüksek seviyeyi gören fiyatlar, Trump’ın ticaret savaşı söylemleriyle talep görünümüne ilişkin endişelerin artması sonucu son işlem günündeki kayıplarla haftayı negatif tamamladı. Endonezya’daki dünyanın en büyük ikinci bakır madeni Grasberg’de yaşanan kaza sonrası küresel arz sıkışıklığına dair beklentiler yatırımcıların odağındaki yerini korudu.

Diğer Baz Metallerin Performansı

Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 4,8, nikelde yüzde 1,7, çinkoda yüzde 0,4 değer kaybederken, alüminyumda yüzde 1,1 ve kurşunda yüzde 0,6 değer kazandı.

Petrol Fiyatlarında Düşüş

Petrol fiyatları, Gazze’deki savaşı sona erdirme planının ilk aşaması konusunda anlaşmaya varılmasının ardından piyasanın risk priminin azalmasıyla değer kaybetti. Ayrıca, ABD-Çin arasındaki gerilimde talebe dair endişeleri arttırarak fiyatlardaki baskıyı artırdı.

OPEC+ Kararları

Öte yandan 5 Ekim’de toplanan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve ortakları OPEC+, kasım ayında üretimi günlük 137 bin varil ile beklentilerin altında artıracağını açıklaması fiyatları yukarı yönlü desteklese de yeterli olmadı. Analistler, Orta Doğu’daki barış görüşmeleriyle jeopolitik risk priminin gerilemesinin, ABD’de yükselen stoklar ve ticari gerilimlerinin petrol fiyatları üzerinde baskı oluşturduğunu vurguladı.

Fiyatlardaki Değişim

Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3,4 azalırken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 6,6 değer kaybetti.

Tarım Emtialarında Negatif Seyir

Tarım emtialarında, iklim koşulları ve küresel ticaret verileri öne çıkarken, son işlem gününde ABD-Çin gerilimi fiyatlamalar üzerinde baskı yarattı. Bunula birlikte, ABD’nin resmi haftalık ihracat satış raporları, hükümetin kapalı olması nedeniyle yayımlanamadı. Kanada Ulusal Demiryolu, Batı Kanada’dan eylülde 2,91 milyon tonla rekor tahıl sevkiyatı gerçekleştirdi. Arjantin, güçlü verim ve toprak nemi sayesinde mısır ve soya fasulyesi arz tahminlerini yükseltti. Rusya’da ise 8-14 Ekim döneminde buğday ihracat vergisinin yaklaşık yüzde 20 düşürülmesi, fiyatlar üzerinde baskı yarattı.

Fiyatlardaki Azalışlar

Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar pirinçte yüzde 3,9, buğdayda yüzde 3,2, mısırda yüzde 1,3, soya fasulyesinde yüzde 1,1 azaldı. ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 4,2 pamukta ve şekerde yüzde 2,3 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 5,7 azalışla tamamladı.