Avrupa’da İşten Çıkarma Dalgaları Yükseliyor: Otomotivden Bankacılığa Kriz Derinleşiyor

Avrupa’da Şirketler Küçülmeye Gidiyor

Avrupalı şirketler, zayıflayan ekonomi, azalan talep ve artan rekabet gibi nedenlerle maliyetleri düşürmek amacıyla yeniden yapılanmaya gidiyor. Bu durum, işe alımların durdurulmasına veya işten çıkarmalara yol açıyor. Başta Çin olmak üzere Asya’daki rekabet, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın etkileri, ABD’nin gümrük tarifeleri ve teknolojideki gelişmeler, Avrupalı şirketleri yeniden yapılanmaya zorluyor.

Otomotiv Sektörü Alarm Veriyor

Avrupa’da otomotiv başta olmak üzere ilaçtan teknolojiye, mühendislikten havacılık ve bankacılığa kadar birçok sektörde işten çıkarma dalgası yaşanıyor. Bu durum, küresel iş gücünün karşılaştığı zorlukların devam ettiğini gösteriyor. Bir zamanlar sağlam olan transatlantik ticaret ilişkileri, ABD Başkanı Donald Trump’ın getirdiği tarifelerle sarsılırken, Avrupa sanayisi etkilenmeye devam ediyor.

Nestle’den Büyük İşten Çıkarma Kararı

Avrupa’da son zamanlarda sık sık işten çıkarma kararları alınıyor. İsviçre merkezli gıda ve içecek şirketi Nestle, maliyet azaltma programı kapsamında iki yıl içinde dünya çapında 16 bin çalışanını işten çıkarma kararı aldı. Bu çalışanların 12 binini beyaz yakalılar oluşturacakken, kalan 4 bin pozisyon ise imalat ve tedarik zinciri birimlerinden olacak.

Almanya’da İstihdam Krizimi Yaşanıyor?

Almanya’da otomotiv, endüstri ve mühendislik, teknoloji, telekomünikasyon, finans ve diğer sektörlerde işten çıkarma kararlarına her gün yenileri ekleniyor. İşten çıkarmalarda Almanya’nın otomobil endüstrisi dikkati çekiyor. EY tarafından yapılan araştırmada, bir yıl içinde Alman otomobil endüstrisinde yaklaşık 51 bin 500 kişi işini kaybetti. Bu da sektörün toplam iş gücünün yüzde 6,7’sine ve aynı dönemde 114 bin imalat işinin neredeyse yarısına denk geliyor. Ekonomik koşullar ve Çin’le rekabet, Alman şirketlerini yeniden yapılanmaya iterek işe alımları dondurmaya veya işten çıkarmaya zorluyor. Bazı ticaret anlaşmazlıkları ve zayıf iç ekonomik faaliyetler, Alman şirketlerini kemerlerini sıkmaya zorluyor. Özellikle Alman sanayi sektörü sürekli işten çıkarma yapıyor. Bu eğilim, Kovid-19 salgınından bu yana devam ediyor ve neredeyse hiç bir sanayi şirketi bu eğilimden kurtulamamış bulunuyor. Azalan karlarını işten çıkarmalarla istikrara kavuşturmaya çalışan Alman şirketlerden art arda gelen “işten çıkarma” veya “yeni alımlara ara verme” haberleri, Almanlar arasında endişe yaratıyor.

Dev Şirketlerden Toplu Çıkarma Hamleleri

Avrupa’da bu yıl başta otomotiv sektörü olmak üzere büyük çaplı şirketler işten çıkarma kararları aldı. Otomotiv sektörünün önemli tedarikçilerinden Bosch, maliyetleri düşürmeyi ve 2030’da kadar yaklaşık 13 bin kişiyi daha işten çıkarmayı planladığı duyurdu. Dünyanın en büyük kamyon üreticilerinden Daimler Truck, 2030’a kadar Almanya’da yaklaşık 5 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını bildirdi. Alman üretici, ABD ve Meksika’daki fabrikalarında da 2 bin kişinin işine son vermeyi planlıyor. Dünyanın üçüncü büyük araç üreticisi Stellantis, bu yıl İtalya’daki iş gücünü 2 bin 500 kişi azaltacağını açıkladı. Alman otomobil üreticisi Volkswagen Grubu, Almanya’da maliyet azaltma programı kapsamında 7 bin kişinin işine son verdi. Volkswagen Grubunun diğer lüks markası Porsche ise 3 bin 900 kişiyi işten çıkarmayı planlarken 2025’in ikinci yarısında sendikalarla daha fazla işten çıkarma için müzakerelere başlayacağını duyurdu. Alman menşeli lastik ve otomobil parçaları üreticisi Continental, 2026 sonuna kadar araştırma ve geliştirme bölümünde 3 bin kişiyi işten çıkarma kararı almıştı. Fransız otomobil üreticisi Renault, artan ekonomik belirsizlik karşısında Avrupa’da ticari araçlara yönelik talebin yavaşlaması nedeniyle Fransa’nın kuzeyindeki Sandouville’de bulunan kamyonet fabrikasında 300 kişiyi işten çıkaracağını açıklamıştı. İsveç merkezli otomobil üreticisi Volvo, devam eden yeniden yapılanmasının parçası olarak yaklaşık 3 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu. Alman otomotiv tedarikçisi Webasto, Almanya’da 300 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu. Sunroof üreticisi Webasto, geçen yıl dünya genelinde 16 bin çalışanından 1300’ünü işten çıkarmıştı. Şirket, Nisan 2025’te de Almanya’daki 3 bin 700 çalışanından 650’sinin işten çıkarılacağını duyurmuştu.

Bankacılık Sektörü de Etkileniyor

Almanya’nın ikinci büyük bankası Commerzbank, 2028’e kadar çoğunluğu Almanya’da olmak üzere 3 bin 900 kişinin işine son vereceğini duyurmuştu. İspanyol Banco Santander’in İngiltere kolu Sandanter İngiltere, İngiltere’deki yeni şube kapanışlarının yaklaşık 750 personelin işini kaybedebileceği anlamına geldiğini bildirdi. Deutsche Bank da geçen yıl maliyetleri düşürmek için 3 bin 500 destek personelini işten çıkarmasının ardından, bu yıl 2 bin kişinin işine son verme kararı aldı. İngiltere’nin en büyük bankalarından HSBC, gönüllü işten ayrılma programı kapsamında Fransa’da 348 kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı. Yine İngiltere’nin başkenti Londra’da bulunan ülkenin en eski bankalarından Lloyds maliyetleri düşürmek ve müşterileri dijital hizmetlere yönlendirmek amacıyla 1600 kişiyi işten çıkarmaya hazırlanıyor.

Sanayi, Enerji ve Mühendislik Alanlarında da Durum Kötü

Avusturya basınına göre, Avusturyalı enerji şirketi OMV küresel iş gücünü 2 bin kişi azaltmayı planlıyor. Küresel enerji krizi sürecinde mali yapısı bozulan Alman enerji firması Uniper, zorlu enerji piyasası koşulları nedeniyle 400 kişiyi işten çıkaracağını açıklarken Fransız-İtalyan STMicroelectronics, üç yıl içinde 5 bin çalışanın şirketten ayrılmasını beklendiğini duyurdu. Alman mühendislik şirketi Siemens, 2027’ye kadar başta otomasyon alanında olmak üzere 6 binden fazla kişiyi işten çıkarma kararı almıştı. Alman ThyssenKrupp, küresel otomotiv endüstrisindeki sürekli zorlu piyasa koşullarına atıfta bulunarak, işe alımları donduracaklarını ve otomotiv bölümünde 1800 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu. Almanya’da, Bosch’un yan kuruluşu BSH Ev Aletleri, ülkedeki iki fabrikasını kapatarak 1400 kişiyi işten çıkaracağını bildirdi. Dünyanın en büyük deniz üstü rüzgar enerjisi şirketi Orsted da yaklaşık 2 bin kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.

Perakende Sektörü de Krize Girdi

Fransız market zinciri Auchan, İspanya’da 710 kişiyi işten çıkaracağını ve 25 mağazasını kapatacağını duyurdu. Alman spor giyim üreticisi Puma, maliyet azaltma programı çerçevesinde dünya çapında 500 kişiyi işten çıkaracağını açıklamıştı. İngiltere’nin en büyük süpermarket grubu Tesco, tasarruf arayışı nedeniyle mağazalardan ve merkez ofisinden yaklaşık 400 kişiyi işten çıkarma kararı almıştı. Yine İngiltere’nin büyük süpermarket zincirlerinden Sainsbury’s ocakta zorlu maliyet ortamına karşı tasarruf sağlama hedefiyle çalışan sayısını 3 binin üzerinde azaltma yoluna gideceğini duyururken dünyanın ünlü lüks markalarından İngiliz Burberry, tasarruf programı kapsamında küresel çapta 1700 kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıklamıştı. Danimarkalı ilaç üreticisi Novo Nordisk, 9 bin kişiyi işten çıkarma kararı aldı. İşten çıkarmaların 5 bininin şirketin merkezi Danimarka’da olması bekleniyor.

Medya, Yemek Dağıtım, Posta İdaresi de Küçülüyor

Alman medya kuruluşu ProSiebenSat.1, dijital dönüşümünün bir parçası olarak 430 tam zamanlı pozisyonunun kaldıracağını açıkladı. Yemek dağıtım şirketi Just Eat Takeaway ise 2025 sonuna kadar 2 bin kişiyi işten çıkaracağını duyurdu. Alman Posta İdaresi’nin (Deutsche Post) iştiraki DHL, 2025’te karındaki düşüşün ardından tasarruf etmek için Almanya’da bu yıl yaklaşık 8 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı. Alman biyoteknoloji firması BioNTech, 2027’ye kadar 950 ila 1350 tam zamanlı pozisyonda kesintiye gitmeyi planladığını duyurmuştu. Finlandiya merkezli petrol rafinerisi ve biyoyakıt üretim şirketi Neste de 600 kişiyi işten çıkarma kararı aldı. İsveçli telekomünikasyon grubu Tele2 ise bu yıl boyunca 600 çalışanını işten çıkarma kararı açıklarken, Finlandiyalı ormancılık şirketi UPM maliyetlerini düşürmek amacıyla 462 çalışanının işine son verileceğini bildirdi. Alman hava yolu firması Lufthansa Grubu da 2030’a kadar idari işlerde 4 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığı bilgisini paylaştı.