Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi 2026’da Yürürlüğe Giriyor: Maaşlardan Kesintiler Başlıyor

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) Detayları Belli Oldu

Orta Vadeli Program çerçevesinde hazırlanan ve Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye göre, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), 2026 yılının 1 Nisan ile 30 Haziran tarihleri arasında hayata geçecek. Bu yeni sistem, yaklaşık 20 milyon 382 bin çalışanı yakından ilgilendiriyor. Sistem kapsamında, çalışanların maaşlarından %3, işverenlerden de %3 oranında katkı payı alınacak. Böylelikle, brüt maaşın toplam %6’sı uzun vadeli bir emeklilik fonuna aktarılacak.

Sisteme Kimler Dahil Olacak?

Düzenleme, SSK’lı (4A) özel sektör çalışanları ve kamu kurumlarındaki 4C’li memurları kapsıyor. Türkiye’deki aktif çalışan nüfusun neredeyse tamamı bu sisteme otomatik olarak dahil edilecek. Yaklaşık 17 milyon özel sektör çalışanı ve 3,4 milyon kamu görevlisi, maaşlarından yapılacak kesintilerle TES havuzuna katkı sağlayacak.

Maaşlardan Ne Kadar Kesinti Yapılacak?

2025 yılı için belirlenen asgari ücretin brüt tutarı 26.005,50 TL olarak açıklandı. Türkiye’de ortalama brüt kazançların ise şu anda 35 bin TL civarında olduğu bildirildi. Bu verilere göre:

• Asgari ücretli bir çalışanın maaşından aylık yaklaşık 1.560 TL,
• Ortalama gelir düzeyindeki bir çalışandan ise 2.100 TL civarında kesinti yapılacak.

Bu tutarlar, çalışandan %3, işverenden %3 olmak üzere toplam %6’ya denk geliyor. Ancak 2026’da asgari ücret ve ortalama kazançlarda artış olacağı için, kesinti tutarlarının da artacağı öngörülüyor.

Fonun Büyüklüğü ve İşleyişi

Ortalama 35.000 TL brüt maaş ve 20,38 milyon çalışan üzerinden yapılan hesaplamalara göre, aylık fon girişi yaklaşık 42,8 milyar TL, yıllık fon hacmi 513 milyar TL olacak. 10 yılda bu rakamın 5,1 trilyon TL’ye, 20 yılda ise 10,2 trilyon TL’ye ulaşması bekleniyor. Bugünkü döviz kuruyla hesaplandığında bu rakamlar, 10 yılda yaklaşık 122 milyar dolar, 20 yılda ise 244 milyar dolar düzeyine denk geliyor. Bu büyüklük, Türkiye ekonomisinde bugüne kadar oluşturulan en büyük uzun vadeli tasarruf havuzlarından biri olarak değerlendiriliyor.

Fon Nasıl İşleyecek ve Kim Yönetecek?

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) bağımsız bir model olarak planlanıyor. Fonların, lisanslı portföy yönetim şirketleri tarafından yönetilmesi bekleniyor. Katılımcılar, birikimlerini kendi adlarına açılacak bireysel hesaplar üzerinden takip edebilecek. Yatırımların; tahvil, hisse senedi, altyapı projeleri ve uzun vadeli finansman araçlarında değerlendirilmesi hedefleniyor.

Ödemeler Ne Zaman Yapılacak?

Sistemin temel ilkesi uzun vadeli birikim. Katılımcıların en az 10 yıl sistemde kalmaları ve kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş (1 Mayıs 2008 sonrası sigortalılar için 58-65 yaş aralığı) şartlarını sağlamaları gerekiyor. Bu koşullar sağlandığında, TES birikimleri SGK emekli maaşına ek gelir olarak ödenecek. Doğum, evlilik, askerlik veya hastalık gibi özel durumlarda erken çekim hakkı konusundaki detaylar ise henüz netlik kazanmadı.

Beklenti Ne Olmalı?

Kamuoyunda “ikinci emeklilik” olarak bilinen sistemin, emekli maaşlarına eşdeğer bir gelir sağlamayacağı vurgulandı. Mevcut durumda 20.000 TL emekli maaşı alan bir kişinin, TES’ten 2.000 ila 4.000 TL arasında ek gelir elde edebileceği belirtildi. Yani sistem, “yeni bir emeklilik” değil, mevcut maaşlara ek bir tasarruf desteği sunacak.

Çalışan, İşveren ve Ekonomi Üzerindeki Etkileri

• Çalışan açısından: Net maaşta %3 kesinti yapılacak, ancak uzun vadede ek gelir sağlanacak.
• İşveren açısından: %3’lük katkı, özellikle küçük işletmeler için yeni bir maliyet unsuru oluşturacak.
• Ekonomi açısından: 10 yılda 5 trilyon TL’yi aşan fon, sermaye piyasalarına derinlik kazandırarak Türkiye’nin tasarruf oranını kalıcı olarak artıracak.

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, Türkiye’nin emeklilik yapısında ikinci basamak olarak tanımlanıyor. Amaç, bireylerin emeklilik döneminde gelirlerini artırmak ve ülke tasarruf oranlarını yükseltmek. Kısa vadede çalışanlar için maaş kesintisi anlamına gelse de, uzun vadede ekonomik dayanıklılığı güçlendirecek bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak sistemin başarısı; fon yönetiminin şeffaflığı, katılımcı güveni ve mali disipline bağlı olacak. 2026 yılı Nisan-Haziran döneminde yürürlüğe girecek olan TES, Türkiye’nin sosyal güvenlik sisteminde yeni bir dönemin başlangıcı olacak.

Bu haber, Dünya Gazetesi yazarı Özgür Erdursun’un köşe yazısında yer alan bilgilere dayanılarak hazırlanmıştır.